โครงการแลกเปลี่ยนพันธุ์ข้าว เป็นโครงการนโยบายสำคัญของรัฐบาลที่มุ่งจะยกระดับผลผลิต และคุณภาพข้าวเปลือกของข้าวนาปีให้สูงขึ้น รวมทั้งเพื่อการรักษารดับการผลิตข้าวเหนียวให้มีปริมาณที่เพียงพอเพื่อการบริโภคภายในประเทศเท่านั้น มีเป้าหมายการดำเนินงาน 35 ล้านไร่ทั้งนี้ ดำเนินงานตั้งแต่ปี 2524/2525-2527/2528 โดยส่วนราชการที่รับผิดชอบคือ กรมส่งเริมการเกษตร กรมวิชาการเกษตร กรมพัฒนาที่ดิน และสำนักงาเศรษฐกิจการเกษตร มีกิจกรรมดำเนินงานสำคัญ 3 กิจกรรม คือ การแลกเปลี่ยนพันธุ์ข้าว การปรับปรุงดินเปรี้ยว และการประเมินผลโครงการ ผลการดำเนินงานตั้งแต่ปี 2524/2525-2526/2527 ได้เนื้อที่แลกเปลี่ยนและปลูกขยายพันธุ์ข้าวดีของเกษตรกร จำนวน 1,086,231 ไร่ คาดว่าเกษตรกรจะกระจายพันธุ์ข้าวที่ผลิตด้ ลงในนาของตนเองต่อไป ตั้งแต่ปี 2525/2526-2527/2528 จำนวนประมาณ 25.0 ล้านไร่ หรือคิดเป็นร้อยละ 71.42 ของเนื้อที่เป้าหมาย (35.0 ล้านไร่) เนื่องจากการดำเนินงานไม่บรรลุตามเป้าหมาย จึงจำเป็นต้องขยายระยะเวลาการดำเนินงานออกไปอีก 1 ปี โดยกำหนดให้มีการแลกเปลี่ยนและปลกขยายพันธุ์ข้าวในปี 2527/2528 กจำนวน 400,000 ไร่ ซึ่งจะสามารถกระจายพันธุ์ที่ผลิตได้ลงในนาในฤดูนาปี 2528/2529 อีกจำนวน 10.0 ล้านไร่